Cybernękanie, czyli nękanie, które odbywa się z wykorzystaniem technologii cyfrowej, stało się poważnym problemem. Co czwarte dziecko w wieku od 12 do 17 lat doświadczyło cybernękania w tej czy innej formie.Konsekwencje tego zjawiska mogą być bardzo poważne: dzieci stają się wycofane i tajemnicze, cierpi na tym ich nauka w szkole, mogą stać się agresywne, wpaść w depresję, czy nawet mieć skłonności samobójcze.
Jednak nawet jeśli dzieci padną ofiarą cybernękania, rodzice nadal mogą wiele zrobić, aby im pomóc, otaczając je wsparciem w odpowiednim momencie oraz inicjując rozmowę o problemie. Chcemy, aby więcej rodziców miało świadomość, czym jest cybernękanie, jak rozpoznać jego pierwsze symptomy i w jaki sposób radzić sobie z tym problemem.
Chociaż internet działa w domenie cyfrowej, nie wszystkie ze związanych z nim zagrożeń da się zwalczać przy użyciu wyłącznie technologii komputerowej. Pewnych działań nie da się po prostu powstrzymać czy zakazać, a cybernękanie stanowi jedno z nich. Jednak to, że nie zawsze jesteśmy w stanie ustrzec dzieci przed tym zagrożeniem, nie oznacza, że nie możemy im pomóc. Kaspersky Lab nawiązał współpracę z psychologami dziecięcymi z całego świata, aby stworzyć zalecenia dotyczące zapewnienia wsparcia ofierze nękania online.
Lisa Wright, współtwórca inicjatywy edukacyjnej dotyczącej przeciwdziałania cybernękaniu, Webiket.com, mówi, jak radzić sobie z problemem: – Należy pamiętać, że zbudowanie zaufania i przeprowadzenie szczerej rozmowy już na wczesnym etapie to pierwszy krok, jaki trzeba zrobić, reagując na incydent cybernękania. Następnym krokiem musi być nieustanne monitorowanie sytuacji i opracowanie strategii radzenia sobie zarówno z problemem cybernękania, jak i stanem emocjonalnym dziecka.
Oto najważniejsze zalecenia dla rodziców dzieci, które doświadczyły cybernękania lub same znęcały się nad innymi:
- Bądź gotowy pomagać swojemu dziecku bez uprzedzeń i osądów. Na tym etapie młody człowiek potrzebuje akceptacji, a Ty musisz go upewnić, że niezależnie od tego, co się stanie lub co zrobił, zawsze będzie mógł liczyć na Twoją miłość i wsparcie.
- Nie próbuj rekonstruować zdarzeń. W swoim niestabilnym emocjonalnie stanie dziecko nie będzie potrafiło myśleć racjonalnie, zatem upewnij je, że rozumiesz powagę sytuacji i wspierasz je całym sobą.
- To nie jest czas na wyciąganie wniosków. Nie sugeruj, że Twoje dziecko mogło sprowokować zaistniałą sytuację, nawet jeżeli rzeczywiście tak się stało. Może to spowodować powstanie bariery w komunikacji i wywołać u dziecka przeświadczenie, że nie rozumiesz jego problemu.
- Niezbędna jest empatia. Dziecko musi zrozumieć, że czujesz to, co ono. Wytłumacz, że zetknąłeś się z podobnymi sytuacjami lub doświadczyłeś ich – może nie przez internet, ale twarzą w twarz . Podkreśl, że było do dla Ciebie bardzo trudne i dotkliwe. Nie sugeruj, że cierpiałeś bardziej niż Twoje dziecko, lub że znalazłeś w sobie siłę, by samemu poradzić sobie z tym problemem. Wytłumacz, że bardzo potrzebowałeś kogoś, kto Cię wysłucha, zrozumie i wesprze.
- Dopiero gdy będziesz miał zaufanie dziecka – a może to być proces długotrwały i nie należy próbować go na siłę przyspieszać – możesz zacząć rozmawiać wprost o samym incydencie. Nie próbuj dopowiadać ani zgadywać, co dziecko chce powiedzieć. Pozwól mu opowiedzieć o wszystkim swoimi słowami. Dziecko musi samo zrzucić z siebie ten ciężar.
– Cybernękanie to złożone zjawisko, które wymaga wieloaspektowego podejścia. Niezwykle istotna jest strategia wspierania stanu emocjonalnego dziecka. W krótkiej perspektywie istnieją praktyczne wskazówki, jak pomóc dziecku w pozytywny sposób przetrwać najgorszy czas, nie uciekając się do działań, które mogą jedynie zaostrzyć problem. Długofalowym celem jest pomoc dziecku w nabyciu odporności, dzięki której będzie potrafiło radzić sobie z trudnymi doświadczeniami społecznymi bez szkody na psychice. Jednak pierwszą i najważniejszą rzeczą jest zdobycie przez rodzica zaufania dziecka, dzięki czemu będzie mógł pomóc mu dźwigać ciężar, i razem opracują plan działania w celu poradzenia sobie z całą sytuacją – radzi Caron Mullen, psycholog ds. problemów związanych z internetem, podsumowując wskazówki.
Omawiając podjęty problem, Aleksander Jerofiejew, dyrektor ds. marketingu w Kaspersky Lab, powiedział: – Słowa – szczere wyrazy miłości i wsparcia – mogą pomóc. Właśnie to chcemy podkreślić w naszej walce przeciwko cybernękaniu. Nie jest to tylko nasza opinia: podziela ją wielu psychologów na całym świecie, którzy biorą udział w naszej kampanii. Cybernękanie pojawia się wszędzie tam, gdzie jest dostęp do internetu – czyli na całym świecie. Dlatego też chcemy, aby rodzice na całym świecie wiedzieli, jak odpowiednio podejść do tego problemu.
W ramach kampanii, której celem jest walka z cybernękaniem, Kaspersky Lab przygotował interaktywną stronę http://wordscansave.me, która zawiera informacje o naturze problemu i pozwala rodzicom nauczyć się dostrzegać wczesne oznaki cyfrowej przemocy.