Rozwój nowoczesnej infrastruktury transportowej to dziś nie tylko wyzwanie inżynieryjne, ale również cyfrowe. W erze, gdy każdy element systemu jest połączony i zdigitalizowany, odporność na zagrożenia cybernetyczne staje się równie istotna jak beton czy stal.
Dlatego NASK oraz spółka Centralny Port Komunikacyjny podpisały właśnie w Warszawie umowę o współpracy, której celem jest wzmocnienie ochrony cyfrowej jednej z najważniejszych inwestycji publicznych w Polsce.
– Port Polska to inwestycja, która realnie zmieni Polskę. To ogromny, nowoczesny ekosystem, który od pierwszego dnia musi być bezpieczny także cyfrowo. Dlatego ta współpraca jest tak ważna – łączymy doświadczenie i ludzi NASK z projektem, który ma strategiczne znaczenie dla kraju. Tu naprawdę nie ma miejsca na błędy. – mówi dr inż. Radosław Nielek, dyrektor NASK.
Porozumienie podpisali dr inż. Radosław Nielek, dyrektor NASK oraz dr Filip Czernicki, prezes zarządu CPK.
Cyfrowa odporność jako fundament programu Port Polska
Port Polska to program o skali, która w Polsce nie ma precedensu: budowa nowego lotniska, sieć nowych linii kolejowych i szeroka infrastruktura, która ma służyć kolejnym pokoleniom. To również rozbudowany ekosystem technologiczny – systemy zarządzania ruchem, platformy informacyjne, rozwiązania oparte na sztucznej inteligencji, a także dziesiątki powiązanych ze sobą narzędzi i usług.
Każdy z tych elementów musi być odporny na cyberataki. Współczesne zagrożenia mogą uderzyć w dowolnym miejscu – w procesy logistyczne, systemy rezerwacyjne, komunikację między urządzeniami czy infrastrukturę techniczną. Dlatego bezpieczeństwo cyfrowe musi być projektowane od początku, na równi z infrastrukturą fizyczną.
– W transporcie wszystko dzieje się w czasie rzeczywistym. Wystarczy drobne zakłócenie, żeby pojawiły się opóźnienia, a w skrajnych przypadkach – zagrożenia dla bezpieczeństwa. Dlatego tak ważne jest, żeby cyfrowa część infrastruktury była równie solidna, co jej fizyczny fundament – mówi dr inż. Radosław Nielek.
NASK wnosi do współpracy swoje wieloletnie kompetencje m.in. w obszarach cyberbezpieczeństwa i kryptologii, sztucznej inteligencji i inżynierii lingwistycznej, teleinformatyki oraz rozwiązań kwantowych. Instytut odpowiada także za funkcjonowanie CSIRT NASK – jednego z trzech kluczowych zespołów reagowania na incydenty w Polsce, stojącego na straży bezpieczeństwa państwa.
Jak podkreśla Marcin Grabarczyk, dyrektor Pionu Transferu Technologii i Rozwoju Biznesu NASK, to partnerstwo wpisuje się w szerszą strategię wzmacniania bezpieczeństwa państwa.
– Podpisanie umowy ze spółką Centralny Port Komunikacyjny realizującej program Port Polska to dla NASK ważny krok w rozwijaniu kompetencji związanych z ochroną infrastruktury krytycznej. Port Polska to przedsięwzięcie wyjątkowe – rozległe, złożone i bardzo wrażliwe, a nasze doświadczenia mogą tu zostać wykorzystane w sposób realny i praktyczny – mówi Marcin Grabarczyk.
Współpraca ma być oparta nie tylko na nowej wiedzy, lecz także na doświadczeniach zdobytych wcześniej przy dużych projektach transportowych.
– Widzimy tu naturalną kontynuację działań, które prowadziliśmy m.in. z Polską Agencją Żeglugi Powietrznej oraz z podmiotami Grupy Kapitałowej PKP, w tym z PKP Polskie Linie Kolejowe. Dzięki temu mamy solidny fundament, żeby wspólnie z Portem Polska budować system odporny na współczesne zagrożenia – dodaje.
Grabarczyk podkreśla też długoterminowy charakter nowego partnerstwa.
– Traktujemy tę umowę jako otwarcie merytorycznej, wieloletniej współpracy, która będzie wartościowa dla obu stron i realnie wzmocni krajowy system bezpieczeństwa infrastruktury państwa.
Zakres współpracy – od audytów po rozwój kompetencji
Podpisana umowa obejmuje szeroki katalog działań, które mają wspierać program Port Polska w budowaniu odpornej i bezpiecznej infrastruktury.
Wśród najważniejszych obszarów współpracy znalazły się:
- przygotowanie i aktualizacja polityk cyberbezpieczeństwa,
- wsparcie we wdrażaniu norm i standardów, w tym ISO,
- audyty i doradztwo techniczne w zakresie odporności systemów,
- badawczo-rozwojowe obejmujące zarówno infrastrukturę lotniczą, kolejową, jak i planowanie przestrzenne,
- rozwój kompetencji cyber dzięki szkoleniom dla pracowników CPK i inicjatywom edukacyjnym dla przedsiębiorców współpracujących przy projekcie.
– Inwestycje Portu Polska będą funkcjonować w środowisku wysoce zdigitalizowanym. Chcemy zadbać, aby te rozwiązania były nie tylko nowoczesne, ale przede wszystkim bezpieczne – zaznacza dr Filip Czernicki. – Współpraca z NASK pozwoli nam wzmocnić projekt od strony cyberochrony i podnieść standardy Bezpieczeństwa.
Partnerstwo oparte na odpowiedzialności i wiedzy
Porozumienie przewiduje również możliwość powołania wspólnego zespołu roboczego, który będzie koordynować działania, analizować ryzyka i planować kolejne inicjatywy.
– Naprawdę liczę na tę współpracę – widzę tu wiele możliwości wspólnego działania, zwłaszcza w obszarze cyberbezpieczeństwa, który staje się dla nas kluczowy. Dotąd nie byliśmy może szczególnie widocznym celem, bo projekt dopiero ruszał, ale przed nami start prac w terenie – zaznaczał dr Filip Czernicki, Prezes Zarządu CPK – Dlatego tak ważne jest, żeby nic nie zakłóciło realizacji inwestycji, ani od strony technicznej, ani cybernetycznej.
Synergia doświadczenia NASK oraz skali inwestycji Portu Polska tworzy fundament pod system cyberbezpieczeństwa, który ma sprostać potrzebom infrastruktury obsługującej w przyszłości miliony ludzi. To inwestycja nie tylko w technologię, ale przede wszystkim w bezpieczeństwo i stabilność państwa.