Polska będzie mieć kolejną fabrykę AI. Drugą w naszym kraju Fabrykę Sztucznej Inteligencji zbuduje konsorcjum kierowane przez Akademickie Centrum Komputerowe Cyfronet AGH w Krakowie. Gaia AI Factory to kolejny krok w budowie europejskiej sieci centrów AI, których zadaniem będzie rozwój badań, innowacji i zastosowań sztucznej inteligencji. Środki potrzebne na sfinansowanie projektu (70 mln euro) pochodzą w równych częściach z Polski i Komisji Europejskiej – za nasz wkład finansowy odpowiadają Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz Ministerstwo Cyfryzacji.
Fabryka AI w Krakowie
O sukcesie polskiego wniosku poinformowali w piątek 10 października na wspólnym briefingu prasowym wicepremier i minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski, wiceminister cyfryzacji Dariusz Standerski i wiceminister nauki i szkolnictwa wyższego Maria Mrówczyńska.
Budujemy cyfrową suwerenność
– Polska staje się jednym z kluczowych ośrodków rozwoju zaufanej sztucznej inteligencji w Europie. Gaia AI Factory to nie tylko inwestycja w infrastrukturę, lecz także impuls dla całego ekosystemu nauki, administracji i innowacji. Dzięki współpracy z partnerami akademickimi i przemysłowymi tworzymy przestrzeń, w której nowe technologie będą rozwijane w sposób bezpieczny, przejrzysty i zgodny z europejskimi wartościami. To ważny krok w kierunku budowy cyfrowej suwerenności Polski i wzmacniania naszej pozycji w europejskiej gospodarce opartej na wiedzy – powiedział wicepremier i minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski.
Synergia nauki i biznesu
Wiceminister Maria Mrówczyńska podkreśliła z kolei, że powstanie Gaia AI Factory daje nowe możliwości transferu wyników badań naukowych do biznesu, co jest jednym z priorytetów MNiSW.
– Inwestowanie w Fabryki AI otwiera ogromne możliwości dla polskiej nauki i sektora innowacji. Dzięki nowoczesnej infrastrukturze obliczeniowej i współpracy między ośrodkami badawczymi a przemysłem możemy szybciej przekuwać wyniki badań w praktyczne rozwiązania oparte na sztucznej inteligencji. Takie inicjatywy umacniają rolę Polski w europejskim środowisku technologicznym i sprzyjają tworzeniu gospodarki napędzanej innowacjami oraz specjalistyczną wiedzą. Liderem konsorcjum odpowiedzialnego za realizację projektu jest Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, co potwierdza jej wiodącą pozycję w obszarze badań nad sztuczną inteligencją i nowoczesnymi technologiami – zaznaczyła podsekretarz stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
Wspólne przedsięwzięcie Polski i KE
Projekt Gaia AI Factory o łącznej wartości około 300 mln zł (70 mln euro) jest współfinansowany w równych częściach przez Polskę i Komisję Europejską w ramach programu Europejskiego Wspólnego Przedsięwzięcia w zakresie Obliczeń Wielkiej Skali (EuroHPC JU). Polski wkład współfinansują Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego i Ministerstwo Cyfryzacji. Celem inicjatywy jest stworzenie infrastruktury i ekosystemu wspierającego rozwój zaawansowanych technologii sztucznej inteligencji, zgodnych z europejskimi wartościami zaufania, przejrzystości i odpowiedzialności.
Nowy etap rozwoju polskiej sztucznej inteligencji
Gaia AI Factory będzie przyspieszać rozwój i wdrażanie technologii sztucznej inteligencji w Polsce. Projekt obejmuje rozbudowę krajowej infrastruktury superkomputerowej, udostępnienie zaawansowanych repozytoriów danych oraz programy rozwoju kompetencji – od specjalistycznych szkoleń po rozwój talentów w obszarze AI. Fabryka skoncentruje się na trzech strategicznych obszarach:
- ochronie zdrowia,
- sektorze kosmicznym oraz
- rozwoju dużych modeli językowych (LLM).
– Fabryka Sztucznej Inteligencji Gaia w Krakowie to inwestycja w przyszłość polskiej i europejskiej gospodarki cyfrowej. Łączymy moc obliczeniową, wiedzę ekspertek i ekspertów oraz zasoby danych, tworząc środowisko, które pozwoli polskim przedsiębiorstwom, uczelniom i instytucjom publicznym rozwijać innowacyjne rozwiązania. Fabryka AI będzie kilkukrotnie szybsza od obecnie działającego superkomputera Helios. Gratuluję zespołowi AGH oraz wszystkim, z którymi mieliśmy okazję współpracować w ostatnich miesiącach. Dzisiaj Kraków dołącza do europejskiej przestrzeni testowania i wdrażania technologii, która będzie wzmacniać pozycję Polski i całego regionu – dodał wiceminister cyfryzacji Dariusz Standerski.
Nowa infrastruktura powstanie w oparciu o superkomputer nowej generacji, wyposażony w ponad tysiąc układów GPU, zoptymalizowanych pod kątem treningu i wdrażania modeli AI.
Polska częścią europejskiej sieci Fabryk AI
Gaia AI Factory powstaje w ramach ogólnoeuropejskiego programu Fabryk AI, koordynowanego przez EuroHPC JU. Polska już wcześniej stała się ważnym uczestnikiem tej sieci dzięki poznańskiemu projektowi PIAST AI Factory, realizowanemu przez Poznańskie Centrum Superkomputerowo-Sieciowe (PCSS). Oba ośrodki – PIAST i Gaia – będą ściśle współpracować z fińską LUMI AI Factory, tworząc rozproszony ekosystem wspierający badania, innowacje i wdrażanie zaufanych rozwiązań sztucznej inteligencji w Europie.