Ułatwienia dla właścicieli pojazdów oraz organów rejestrujących, w tym możliwość złożenia w pełni elektronicznego wniosku o rejestrację pojazdu, wprowadza przyjęta przez Sejm ustawa o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym. Kluczowe elementy nowelizacji przedstawili wicepremier, minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski oraz minister infrastruktury Dariusz Klimczak. Nowelizacja jest elementem opracowanego przez rząd pakietu deregulacyjnego i odpowiada na rosnące zapotrzebowanie na cyfryzację usług publicznych.
Cyfrowa rejestracja pojazdów
Nowe rozwiązania pozwolą ograniczyć formalności, przyspieszą załatwianie spraw i zwiększą bezpieczeństwo przy rejestracji samochodów sprowadzanych z zagranicy.
– Dzięki nowym przepisom rejestracja pojazdu będzie szybsza i prostsza. To konkretna zmiana, którą odczują wszyscy właściciele samochodów. Cyfryzacja to jednak nie tylko wygoda, lecz także większe bezpieczeństwo. Dzięki automatycznej wymianie danych urzędnik w Polsce będzie mógł łatwo sprawdzić dane samochodu sprowadzonego z innego kraju Unii Europejskiej. To koniec sytuacji, w której do rejestracji trafiają pojazdy o niejasnym pochodzeniu. Budujemy system, który chroni kierowców i eliminuje ryzyko oszustw – powiedział wicepremier, minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski.
Rejestracja pojazdu online – szybciej, prościej, bez papieru
Opracowana w MI nowelizacja zakłada umożliwienie właścicielowi pojazdu złożenia w pełni elektronicznego wniosku o rejestrację pojazdu. Wniosek będzie można złożyć on-line poprzez usługę udostępnioną przez Ministra Cyfryzacji, a także za pośrednictwem aplikacji mObywatel lub w urzędzie. Jeśli właściciel samochodu zdecyduje się na wizytę w urzędzie, dane do systemu wprowadzi urzędnik na podstawie przekazanych informacji.
To konkretne korzyści:
- dla obywateli – możliwość złożenia wniosku bez wychodzenia z domu,
- dla urzędników – mniej papieru, krótsze kolejki, niższe koszty archiwizacji.
– Nasza ustawa to deregulacja w praktyce. Zależy nam na tym, aby ułatwiać życie właścicielom samochodów, którzy chcą je zarejestrować i aby ograniczyć do minimum potrzebne do tego czynności, także po stronie urzędników. W dobie zaawansowanej cyfryzacji właściciel pojazdu powinien być zwolniony z obowiązku przedkładania w urzędzie papierowego zaświadczenia o pozytywnym wyniku badania technicznego pojazdu, jeżeli taka informacja jest już zamieszczona w centralnej ewidencji pojazdów. My ten nieżyciowy dziś przepis, a także wiele innych absurdów zmieniamy – powiedział minister infrastruktury Dariusz Klimczak.
Większe bezpieczeństwo dzięki automatycznej wymianie danych
Istotną zmianą dla organów rejestrujących pojazdy będzie wprowadzenie tzw. usługi AVI (Actual Vehicle Information), czyli narzędzia umożliwiającego elektroniczną wymianę danych o pojazdach przed ich rejestracją. Usługa AVI umożliwi polskim organom rejestrującym pobieranie danych o pojeździe sprowadzonym z państwa członkowskiego UE, zgromadzonych w ewidencji tego państwa, za pośrednictwem Krajowego Punktu Kontaktowego. Z kolei organy z innych państw uzyskają dane z Centralnej Ewidencji Pojazdów. Wymiana informacji będzie się odbywać przez system EUCARIS, który łączy bazy danych państw członkowskich UE.
Dzięki temu rozwiązaniu urzędnik szybciej zweryfikuje dane pojazdu i łatwiej wykryje niezgodności w dokumentach. Pozwoli to realnie ograniczyć ryzyko oszustw przy rejestracji sprowadzonych aut.
Kolejne ułatwienia w rejestracji pojazdów i systemie CEPiK
Innym uproszczeniem będzie zniesienie obowiązku legalizacji dotychczasowych tablic rejestracyjnych w przypadku zachowania dotychczasowego numeru rejestracyjnego. Właściciel pojazdu nie będzie już musiał przynosić tablic do urzędu. Zamiast tego złoży oświadczenie, że tablice są czytelne i nieuszkodzone.
Przepisy doprecyzowują, że nie trzeba składać wniosku o rejestrację pojazdu w sytuacji, gdy zostanie on sprzedany przed upływem terminu, w którym wniosek o rejestrację powinien zostać złożony. W przypadku sprowadzonego pojazdu standardowo mamy na to 30 dni i 90 dni dla przedsiębiorców zajmujących się obrotem pojazdami. Zmiana ta była szczególnie oczekiwana przez przedsiębiorców zajmujących się obrotem pojazdami.
Będzie można też uzyskać bez dodatkowych badań technicznych potwierdzenie w dowodzie rejestracyjnym, że samochód jest przystosowany do ciągnięcia przyczepy, jeżeli informacja o tym jest zawarta w dokumentach homologacyjnych pojazdu.
Nowe przepisy ułatwią również sądom pobieranie danych z centralnej ewidencji pojazdów i centralnej ewidencji kierowców (CEPiK). Minister Sprawiedliwości będzie mógł występować z jednym wnioskiem o dane z Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców w imieniu wszystkich sądów – obecnie poszczególne sądy składają setki indywidualnych wniosków. Zmiana uprości postępowania sądowe i przyspieszy proces podłączania sądów do bazy CEPiK.
Dalsze kroki
Większość przyjętych przez Sejm przepisów wejdzie w życie po 6 miesiącach od dnia ogłoszenia ustawy, ale niektóre, doprecyzowujące i uzupełniające kwestie wyłączeń od obowiązków złożenia wniosku o rejestrację pojazdu, wejdą w życie już po upływie 14 dni od dnia jej ogłoszenia. Przepisy dotyczące usługi AVI oraz w pełni elektronicznego wniosku o rejestrację zaczną obowiązywać od 18 stycznia 2027 r., gdyż zmiana wymaga odpowiedniego dostosowania systemów informatycznych.