Cyfrowe kanały i mobilne płatności stały się domyślnym wyborem Polaków podczas świątecznych zakupów. Jak pokazuje najnowszy raport DXC Technology i BLIK „Cyfrowa Gwiazdka w erze Zero Trust”, już 77% konsumentów kupuje prezenty online, a BLIK pozostaje niekwestionowanym liderem płatności mobilnych – korzysta z niego 65% kupujących, przy zaufaniu sięgającym 73%. Jednocześnie rośnie skala zagrożeń: 23% Polaków padło ofiarą oszustwa online. W takiej rzeczywistości sztuczna inteligencja przestaje być innowacją, a staje się kluczowym elementem ochrony cyfrowych transakcji.
Święta łączą tradycję z cyfrową wygodą
Świąteczne zakupy 2025 wyraźnie pokazują przenikanie się dwóch rzeczywistości: tradycyjnych emocji związanych z obdarowywaniem bliskich oraz rosnącej potrzeby cyfrowej wygody i bezpieczeństwa. Jak wynika z raportu DXC i BLIK, aż 80% Polaków kupuje prezenty, a dla 4 na 10 z nich grudniowe zakupy mają większe znaczenie niż inne duże wydatki w ciągu roku.
Coraz więcej osób przenosi swoje zakupy do internetu i na urządzenia mobilne – 34% Polaków kupuje prezenty głównie online, a dodatkowe 43% łączy zakupy internetowe ze stacjonarnymi, tworząc hybrydowy model. Co więcej, 67% korzysta z aplikacji mobilnych sklepów i platform, co pokazuje, że smartfon stał się podstawowym narzędziem konsumenta podczas świątecznych zakupów.
AI – od asystenta do cyfrowej tarczy w Erze Zero Trust
Sztuczna inteligencja (AI) w tym roku odgrywa coraz istotniejszą rolę w przedświątecznych zakupach. Jeszcze rok temu była postrzegana głównie jako ciekawostka, dziś Polacy coraz chętniej powierzają jej część procesu zakupowego – od przeglądania ofert po ocenę wiarygodności sklepów. Jak pokazuje raport DXC i BLIK, już 14% Polaków skorzystało z narzędzi AI przy zakupach prezentów świątecznych, a kolejne 25% planuje to jeszcze w tym sezonie zrobić. Najbardziej cyfrowo zaawansowane pozostaje młode pokolenie – 67% generacji Z deklaruje już użycie lub zamiar skorzystania z AI przy okazji zakupu tegorocznych prezentów świątecznych.
Użytkownicy cenią sztuczną inteligencję przede wszystkim za łatwiejsze porównanie ofert (26%), oszczędność czasu (22%) oraz pomoc w unikaniu oszustw (19%).
Zdaniem Haliny Frańczak, Managing Director i Market Leader w DXC Technology Polska, to ostatnie staje się kluczowe, bo Polacy zaczynają traktować AI jako system wczesnego ostrzegania.
– AI przestaje być dodatkiem do zakupów. W grudniu pełni rolę inteligentnej bariery ochronnej, działając w duchu strategii Zero Trust, gdzie każdy element procesu zakupowego, każda transakcja i każde logowanie są traktowane jako potencjalnie ryzykowne i weryfikowane w czasie rzeczywistym, co znacząco ogranicza pole działania cyberprzestępców. W świecie, w którym sektor finansowy w Polsce mierzy się z ponad 1700 cyberatakami tygodniowo, konsumenci naturalnie szukają technologii, które pomogą im podejmować bezpieczne decyzje zakupowe – zauważa Halina Frańczak.
BLIK – lider świątecznych płatności
Dane pokazują, że w okresie świątecznym Polacy chętnie sięgają po znane metody płatności, dobierając je w zależności od sytuacji, wartości zakupów oraz kanału, w którym finalizują transakcję. Najczęściej wybieraną formą płatności pozostaje BLIK, z którego korzysta 65% kupujących prezenty online. Na kolejnych miejscach znajdują się karty płatnicze, wybierane przez 41% badanych, oraz szybkie przelewy online, z których korzysta co piąty kupujący.
– Zakupy świąteczne coraz rzadziej są jednym zaplanowanym działaniem, a częściej procesem rozłożonym na wiele krótkich momentów w ciągu dnia. Przeglądamy oferty, porównujemy produkty, wracamy do koszyka wtedy, gdy mamy na to chwilę. Najczęściej robimy to na smartfonie, korzystając z aplikacji sklepów, bo pozwalają one zamknąć całe doświadczenie zakupowe w jednym urządzeniu i dopasować je do własnego rytmu dnia. W takim modelu płatność jest naturalnym finałem procesu. Użytkownicy wybierają rozwiązania, które są osadzone w znanym środowisku mobilnym i pozwalają sprawnie przejść od decyzji do finalizacji zakupu, bez wybijania się z tego doświadczenia – mówi Grzegorz Laudy, członek zarządu w Polskim Standardzie Płatności, odpowiedzialny za rozwój strategii technologicznej BLIKA.
Grudzień – miesiąc najwyższego ryzyka
Nie można jednak zapominać o rosnącym ryzyku w sieci. Prawie 1/4 Polaków padła już ofiarą oszustwa online, a niemal 70% deklaruje obawy związane z bezpieczeństwem transakcji. Banki potwierdzają te obserwacje – grudzień to okres wzmożonej aktywności phishingu, fałszywych sklepów internetowych i prób przejęcia kont.
– Zawsze w centrum całego systemu bezpieczeństwa pozostaje czynnik ludzki – zarówno po stronie instytucji finansowych, jak i samych klientów. Najważniejszym elementem ochrony jest konsekwentne przestrzeganie zasady ograniczonego zaufania do nieznanych źródeł i niezweryfikowanych komunikatów. Wprowadzanie podejścia „zero trust” oraz rozwijanie kompetencji cyfrowych klientów znacząco zwiększa odporność całego ekosystemu finansowego. Im większa świadomość zagrożeń i umiejętność krytycznej oceny informacji, tym skuteczniej można przeciwdziałać nie tylko oszustwom płatniczym, ale także manipulacjom i dezinformacji, które coraz częściej towarzyszą cyfrowej aktywności konsumentów. Wspólne działania banków i klientów wzmacniają bezpieczeństwo systemu w sposób, którego nie da się osiągnąć wyłącznie poprzez technologię – mówi Agnieszka Wachnicka, wiceprezes zarządu w Związku Banków Polskich.
Raport DXC i BLIK pokazuje, że Polacy coraz pewniej poruszają się w cyfrowym świecie zakupów świątecznych. Nowoczesne technologie, w tym sztuczna inteligencja, płatności BLIK i podejście Zero Trust, stają się kluczowym elementem ich świątecznej strategii, chroniąc przed oszustwami i zwiększając komfort zakupów.