Stanowisko Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej dotyczące wdrożenia obowiązku, wynikającego z art. 139 Prawa telekomunikacyjnego, w zakresie zapewnienia dostępu do nieruchomości, w tym do budynków oraz infrastruktury telekomunikacyjnej. Nowelizacja ustawy Prawo telekomunikacyjne objęła m.in. treść art. 139, który zobowiązuje przedsiębiorców telekomunikacyjnych do umożliwienia pozostałym podmiotom dostępu do nieruchomości, w tym do budynków i infrastruktury telekomunikacyjnej.
Zdaniem Prezesa UKE, zapewnienie dostępu do elementów infrastruktury telekomunikacyjnej może w znacznym stopniu przyczynić się do realizacji celów polityki regulacyjnej Prezesa UKE w zakresie rozwoju sieci nowej generacji.
Mając na względzie powyższe, Prezes UKE podjął działania zmierzające do wypracowania jak najlepszego, z punktu widzenia potrzeb rynku, sposobu wdrożenia nowej regulacji. W tym celu odbyły się spotkania z udziałem przedstawicieli środowiska telekomunikacyjnego podczas których zaprezentowano i przedyskutowano propozycje w zakresie regulacji dostępu do infrastruktury telekomunikacyjnej na podstawie art. 139 Prawa telekomunikacyjnego.
Następnie, od dnia 13 maja 2013 r., przez 3 tygodnie trwały konsultacje środowiskowe projektów dokumentów:
- Stanowiska Prezesa UKE w sprawie wdrożenia obowiązku umożliwienia dostępu do nieruchomości, w tym do budynków oraz infrastruktury telekomunikacyjnej;
- Wytycznych dotyczących wyznaczania wysokości opłat za dostęp do infrastruktury telekomunikacyjnej wynikający z art. 139 Prawa telekomunikacyjnego, wraz z załączonym kwestionariuszem danych do wyznaczenia opłat za dostęp do infrastruktury telekomunikacyjnej.
Po otrzymaniu uwag z rynku i ich dokładnej analizie, Prezes UKE przygotował dokumenty, które powinny ułatwić stosowanie znowelizowanego art. 139 Prawa telekomunikacyjnego.
Przedmiotem dostępu, o którym mowa w art. 139 Prawa telekomunikacyjnego, są nieruchomości (w tym budynki) oraz infrastruktura telekomunikacyjna, którymi dysponuje przedsiębiorca telekomunikacyjny. W tym kontekście należy podkreślić, że obowiązki wynikające z art. 139 znajdują zastosowanie także w stosunku do spółdzielni mieszkaniowych będących przedsiębiorcami telekomunikacyjnymi.
W przypadku natomiast, gdy właścicielem, użytkownikiem wieczystym lub zarządcą nieruchomości (w tym budynków) jest podmiot nie będący przedsiębiorcą telekomunikacyjnym, obowiązek zapewnienia dostępu wynika z art. 30 megaustawy, nie zaś z art. 139 Prawa telekomunikacyjnego.
Art. 139 Prawa telekomunikacyjnego dotyczy przede wszystkim elementów infrastruktury pasywnej (tj. kanalizacji kablowej, słupów, wież i masztów, miejsc w szafach telekomunikacyjnych, konstrukcji dachowych), które mogą być wykorzystane do samodzielnej budowy sieci telekomunikacyjnej przez wnioskującego przedsiębiorcę telekomunikacyjnego. Umożliwienie innemu przedsiębiorcy telekomunikacyjnemu wykonania czynności zakładania, eksploatacji, nadzoru i konserwacji urządzeń telekomunikacyjnych, ma więc charakter bierny i ogranicza się do udostępnienia konkretnej fizycznej powierzchni.
Przedsiębiorca telekomunikacyjny może żądać udostępnienia istniejącego przyłącza telekomunikacyjnego lub instalacji telekomunikacyjnej budynku należących do innego przedsiębiorcy telekomunikacyjnego w celu świadczenia swoich usług telekomunikacyjnych, jeżeli powielenie takiej infrastruktury byłoby ekonomicznie nieopłacalne lub technicznie niemożliwe.
Obowiązek, o którym mowa w art. 139 ciąży na przedsiębiorcach telekomunikacyjnych, z mocy prawa, bez względu na zajmowane pozycje rynkowe. W tym przypadku nie znajduje zastosowania konieczność przeprowadzania analiz rynku właściwego oraz nałożenie obowiązków w drodze decyzji SMP. Obowiązki nakładane decyzjami SMP, mogą pokrywać się z obowiązkami wynikającymi z art. 139 Prawa telekomunikacyjnego.
W ocenie Prezesa UKE zasadą powinna być współpraca stron w oparciu o umowy zawierane dobrowolnie, natomiast interwencje Prezesa UKE w zakresie art. 139 powinny być ograniczone do wyjątkowych przypadków, związanych z blokowaniem dostępu do nieruchomości (w tym do budynków) oraz do infrastruktury telekomunikacyjnej.
Prezes UKE oczekuje, że przedsiębiorcy telekomunikacyjni w ramach realizacji obowiązku z art. 139 ust. 1 Prawa telekomunikacyjnego wypracują komercyjne minimalne warunki zapewnienia dostępu do nieruchomości (w tym do budynków) oraz do infrastruktury telekomunikacyjnej (określenie usługi będącej przedmiotem dostępu, jej najważniejszych cech, określenie zasad zawierania i rozwiązywania umów, odpowiedzialność stron oraz opłaty).
W celu pomocy przedsiębiorcom telekomunikacyjnym w wyznaczeniu odpowiedniego pułapu opłat, Prezes UKE w odrębnym dokumencie przedstawił ogólne zasady wyznaczenia opłat za dostęp. Prezes UKE zwraca się z uprzejmą prośbą o przesłanie wypełnionych kwestionariuszy (w formie pliku Excel) przez chętnych przedsiębiorców telekomunikacyjnych w terminie trzech tygodni od daty publikacji na adres: t.bukowski@uke.gov.pl oraz p.gawryluk@uke.gov.pl. Po zebraniu informacji od przedsiębiorców telekomunikacyjnych Prezes UKE planuje publikację stanowiska dotyczącego referencyjnych przedziałów opłat za usługi dostępu w celu zapewnienia benchmarków dla przedsiębiorców telekomunikacyjnych do ewentualnego wykorzystania w rozliczeniach międzyoperatorskich.
W przypadku natomiast uchylania się przez przedsiębiorcę telekomunikacyjnego od wypełnienia obowiązku oferowania dostępu do nieruchomości (w tym do budynków) oraz do infrastruktury telekomunikacyjnej lub stosowania dyskryminujących warunków dostępu, Prezes UKE, kierując się przesłanką zapewnienia skutecznej konkurencji, będzie nie tylko wzywał do przekazywania informacji w sprawie zapewnienia dostępu, ale w uzasadnionych przypadkach będzie ustalał w formie decyzji administracyjnej minimalne warunki współpracy, niezbędne do zapewnienia tego dostępu.